یکی از مهمترین چالشهایی که صاحبان فروشگاهها با آن رو به رو هستند، مسئله سرقت یا دزدی از فروشگاه یا مغازه است. این موضوع میتواند ضررهای مالی وسیعی باخود به همراه داشته باشد. اما در این میان، گیتهای فروشگاهی به عنوان یک راهکار امنیتی کارآمد و پرکاربرد، نقش مهمی در مقابله با این معضل ایفا میکنند. در این مطلب بیشتر در مورد این که گیت فروشگاهی چگونه کار و عمل میکند و انواع فناوریهای موجود در آن صحبت خواهیم کرد.
چرا از گیت فروشگاهی استفاده میکنیم؟
گیتهای فروشگاهی، که گاهی با نامهای دیگری مانند دروازه ضد سرقت، سیستمهای EAS (Electronic Article Surveillance) یا گیتهای دزدگیر لباس نیز شناخته میشوند، در واقع نوعی سیستم الکترونیکی هستند که با هدف جلوگیری از خروج غیرمجاز کالا از فروشگاه طراحی شدهاند.
استفاده از گیتهای فروشگاهی در محیطهای فروشگاهی، به دلایل متعددی توجیهپذیر است که مهمترین آنها عبارتند از:
کاهش سرقت و ضررهای مالی
اصلیترین دلیل استفاده از گیتهای فروشگاهی، کاهش چشمگیر میزان سرقت از فروشگاه است. حضور گیتهای فروشگاهی به عنوان یک بازدارنده قوی عمل میکند.
همچنین سارقان بالقوه را از اقدام به سرقت منصرف میکند. با کاهش سرقت، فروشگاه میتواند ضررهای مالی ناشی از دزدی را به حداقل برساند و سودآوری خود را افزایش دهد.
مطالب مرتبط: انواع گیت فروشگاهی و انتخاب بهترین آنها
افزایش سودآوری و بهرهوری
کاهش سرقت به طور مستقیم به افزایش سودآوری فروشگاه منجر میشود. علاوه بر این، با نصب گیتهای فروشگاهی، کارکنان فروشگاه به جای اینکه دائماً نگران نظارت بر مشتریان و جلوگیری از سرقت باشند، میتوانند تمرکز بیشتری بر ارائه خدمات به مشتریان و افزایش فروش داشته باشند.
ایجاد امنیت و آرامش خاطر
گیتهای فروشگاهی نه تنها برای فروشگاهداران، بلکه برای کارکنان و حتی مشتریان نیز احساس امنیت و آرامش خاطر ایجاد میکنند. دانستن اینکه فروشگاه به سیستمهای امنیتی مجهز است، میتواند تجربه خرید را برای مشتریان بهبود بخشد.
بهبود وجهه و اعتبار برند
استفاده از گیتهای فروشگاهی نشان دهنده توجه فروشگاه به مسائل امنیتی و ارزش قائل شدن برای داراییها و مشتریان است. این امر میتواند به بهبود وجهه و اعتبار برند فروشگاه در نزد مشتریان و جامعه کمک کند.
امنیت مالی
این سیستم اطمینان میدهد که تمام تراکنشهای مالی به درستی ثبت شده و از تقلب یا خطا جلوگیری شود. هر تراکنشی که انجام میشود، به صورت خودکار در سیستم ثبت میشود و قابل دسترسی است. این امر جلوگیری از تقلبهای مالی را تسهیل میکند.
ارتباط با مشتریان
گیت فروشگاهی میتواند اطلاعات مشتریان را ذخیره کرده و برای برنامهریزی تبلیغات یا ارائه خدمات شخصیسازی شده استفاده کند. اگر یک مشتری به صورت مکرر محصولات خاصی خریداری میکند، سیستم میتواند تخفیف یا پیشنهادات ویژه برای او ارسال کند.
تحلیل دادهها و گزارشنویسی
این سیستم اطلاعات مربوط به فروش، مشتریان، و رفتار بازار را جمعآوری کرده و به صورت گزارشهای قابل تحلیل ارائه میدهد. این اطلاعات به مدیران کمک میکند تا تصمیمات استراتژیک بهتری بگیرند.
یک گزارش میتواند نشان دهد که کدام محصولات بیشترین فروش را داشتهاند، کدام روزها فروش بیشتری دارند، و کدام مشتریان بیشترین خرید را انجام دادهاند.
مطالب مرتبط: گیت فروشگاهی مشهد
اجزای تشکیل دهنده گیت فروشگاهی
یک سیستم گیت فروشگاهی به طور کلی از سه جز اصلی تشکیل شده است. این اجزا با همکاری و تعامل با یکدیگر، وظیفهی تشخیص و هشدار در صورت خروج غیرمجاز کالا را انجام میدهند. این اجزا شامل موارد زیر هستند:
آنتنهای گیت
آنتنهای گیت، بخش قابل مشاهده و فیزیکی سیستم گیت فروشگاهی هستند که معمولاً در ورودی و خروجی فروشگاه نصب میشوند.
وظیفه اصلی آنتنها، ایجاد میدان مغناطیسی یا فرکانس رادیویی و همچنین دریافت سیگنالهای بازگشتی از تگها یا برچسبهای امنیتی است.
آنتنها در انواع مختلفی از نظر شکل ظاهری، ابعاد و تکنولوژی مورد استفاده وجود دارند که بر اساس نیاز و دکوراسیون فروشگاه انتخاب میشوند. آنتنها براساس تکنولوژی به چند دسته زیر تقسیم میشوند:
- آنتنهای AM: این آنتنها معمولاً پهنتر و ضخیمتر از آنتنهای RF هستند و دارای هسته مغناطیسی قوی برای تولید میدان مغناطیسی پالسی هستند.
- آنتنهای RF: آنتنهای RF معمولاً باریکتر و ظریفتر از آنتنهای AM هستند و دارای مدارهای الکترونیکی پیچیدهتری برای تولید و دریافت امواج رادیویی هستند.
- آنتنهای EM: آنتنهای EM ممکن است شکلها و ابعاد متنوعی داشته باشند، از جمله آنتنهای باریک و بلند برای گیتهای کتابخانهای و آنتنهای صفحهای برای گیتهای ورودی داروخانهها.
تگها و برچسبهای امنیتی
تگها و برچسبهای امنیتی، قطعات کوچکی هستند که به کالاها متصل میشوند و حاوی مدارهای الکترونیکی یا مواد مغناطیسی هستند که با میدان ایجاد شده توسط آنتنها واکنش نشان میدهند.
تگها معمولاً سخت و قابل استفاده مجدد هستند و برای کالاهای با ارزشتر مانند لباس، کیف و کفش استفاده میشوند.
برچسبها نازکتر و یکبار مصرف هستند و معمولاً برای کالاهای ارزانتر مانند مواد غذایی، لوازم آرایشی و بهداشتی و کتاب استفاده میشوند. انواع تگها شامل موارد زیر هستند:
- تگهای گلفی: شکل کروی یا گلفی دارند و برای لباس، کیف و کفش مناسب هستند.
- تگهای مدادی: شکل استوانهای و باریک دارند و برای عینک، جواهرات و لوازم کوچک استفاده میشوند.
- تگهای مربعی: شکل مربعی یا مستطیلی دارند و برای جعبهها، کتابها و کالاهای بستهبندی شده مناسب هستند.
غیرفعالساز و جداکننده تگ
دستگاههایی هستند که در قسمت صندوق فروشگاه قرار دارند و وظیفهی غیرفعال کردن یا جدا کردن تگها و برچسبهای امنیتی از کالاها پس از پرداخت وجه توسط مشتری را بر عهده دارند.
غیرفعالسازها معمولاً برای برچسبهای امنیتی یکبار مصرف استفاده میشوند و با ارسال یک پالس الکترومغناطیسی، مدار برچسب را از کار میاندازند.
جداکنندهها برای تگهای سخت و قابل استفاده مجدد به کار میروند و با استفاده از نیروی مغناطیسی یا مکانیکی، تگ را از کالا جدا میکنند. انواع مختلف آن شامل موارد زیر هستند:
- غیرفعالسازهای مغناطیسی: برای غیرفعال کردن برچسبهای EM استفاده میشوند. با ایجاد یک میدان مغناطیسی قوی، خاصیت مغناطیسی نوار EM را از بین میبرند و آن را غیرفعال میکنند.
- غیرفعالسازهای الکترونیکی: برای غیرفعال کردن برچسبهای RF استفاده میشوند. با ارسال یک پالس الکترومغناطیسی، مدار داخلی برچسب RF را از کار میاندازند و آن را غیرفعال میکنند.
مطالب مرتبط: بهترین گیت فروشگاهی
انواع گیتهای فروشگاهی
گیتهای فروشگاهی بر اساس تکنولوژی مورد استفاده و نوع تگها و برچسبهای امنیتی به کار رفته در آنها، به انواع مختلفی تقسیم میشوند که رایجترین آنها عبارتند از:
گیتهای AM (Acousto-Magnetic)
گیتهای AM یکی از پرکاربردترین سیستمهای امنیتی فروشگاهی هستند که از فناوری صوت-مغناطیسی برای شناسایی تگها استفاده میکنند.
این فناوری بر پایه رزونانس مغناطیسی عمل کرده و به دلیل دقت بالا و مقاومت در برابر تداخلات محیطی، امنیت قابلتوجهی را فراهم میکند. این گیتها معمولاً در فرکانس 58 کیلوهرتز (و در برخی موارد 66 کیلوهرتز) کار میکنند که بهینهترین مقدار برای تشخیص دقیق تگها و کاهش تداخلات است.
تگهای AM از نوارهای فلزی آمورف با خاصیت مگنتواستریکتیو ساخته شدهاند که هنگام قرارگیری در میدان مغناطیسی پالسی، ارتعاش کرده و سیگنال مشخصی تولید میکنند. این تگها معمولاً مستطیلی و مشکی هستند اما در ابعاد مختلفی نیز عرضه میشوند.
گیتهای RF (Radio-Frequency)
گیتهای RF با استفاده از فناوری فرکانس رادیویی، تگهای امنیتی را شناسایی کرده و بر پایه ارسال و دریافت امواج رادیویی عمل میکنند.
این سیستمها با ارسال امواج و دریافت سیگنال بازگشتی از تگهای فعال، اشیای غیر مجاز را شناسایی میکنند. گیتهای RF معمولاً در فرکانس 8.2 مگاهرتز کار میکنند، اما برخی مدلها از فرکانسهای 4.75 و 10.2 مگاهرتز نیز بهره میبرند.
تگهای RF از یک آنتن کوچک و یک خازن تشکیل شدهاند که مدار تشدید را ایجاد میکنند و هنگام قرارگیری در میدان الکترومغناطیسی گیت، انرژی را جذب کرده و سیگنالی بازمیگردانند. این تگها معمولاً دایرهای و سفیدرنگ هستند اما در اندازههای مختلفی عرضه میشوند.
گیتهای EM (Electro-Magnetic)
گیتهای EM از فناوری الکترومغناطیسی برای شناسایی تگهای امنیتی استفاده میکنند و بر اساس تشخیص تغییرات در میدان مغناطیسی عمل میکنند.
این گیتها با ایجاد یک میدان مغناطیسی متغیر، هرگونه تغییر ناشی از حضور تگهای فعال را شناسایی کرده و در صورت خروج غیرمجاز کالاها، هشدار میدهند. فرکانس کاری آنها معمولاً کمتر از 1 کیلوهرتز و اغلب در محدوده 300 هرتز است.
تگهای EM از نوارهای نازک و انعطافپذیر ساخته شدهاند که از آلیاژهای مغناطیسی تشکیل شدهاند و بهراحتی قابل مخفی شدن هستند.
به دلیل دقت بالا و تأثیر کم بر ظاهر کالاها، این گیتها بیشتر در کتابخانهها، داروخانهها، فروشگاههای لوازم آرایشی، عطر فروشیها، جواهرفروشیها و فروشگاههای ساعت مورد استفاده قرار میگیرند.
گیتهای سقفی و کفی
گیتهای سقفی و کفی برای کاربردهای خاص طراحی شدهاند و استفاده گستردهای ندارند. گیتهای سقفی به سقف ورودی یا خروجی فروشگاه نصب میشوند و فاقد پایه روی زمین هستند.
بنابراین برای فضاهای محدود، ورودیهای باز و محیطهای مدرن و مینیمال ایدهآل هستند. همچنین، در مراکزی با تردد بالا که نیاز به پهنای عبور بیشتر دارند، کاربرد دارند.
در مقابل، گیتهای کفی بهصورت مخفی در کف فروشگاه نصب میشوند و تنها آنتنهای آنها روی سطح زمین قابل مشاهده است. این گیتها در فروشگاههای لوکس، موزهها و گالریهای هنری استفاده میشوند تا دکوراسیون و زیبایی محیط حفظ شود.
مزایای استفاده از گیت فروشگاهی
استفاده از گیتهای فروشگاهی، مزایای متعددی برای فروشگاهها به همراه دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
- کاهش سرقت: همانطور که پیشتر اشاره شد، اصلیترین و مهمترین مزیت گیتهای فروشگاهی، کاهش چشمگیر میزان سرقت از فروشگاه است.
- بازدارندگی: حضور گیتهای فروشگاهی به عنوان یک عامل بازدارنده قوی عمل میکند و سارقان بالقوه را از اقدام به سرقت منصرف میکند.
- افزایش راندمان کارکنان: با نصب گیتهای فروشگاهی، کارکنان فروشگاه میتوانند زمان و انرژی خود را به جای نظارت بر مشتریان، صرف ارائه خدمات بهتر و افزایش فروش کنند.
- کاهش هزینهها: کاهش سرقت و افزایش راندمان کارکنان، به کاهش هزینههای عملیاتی فروشگاه و افزایش سودآوری منجر میشود.
- بهبود تجربهی مشتری: ایجاد احساس امنیت و آرامش خاطر برای مشتریان و بهبود وجهه و اعتبار برند فروشگاه، به بهبود تجربهی مشتری و افزایش وفاداری آنها کمک میکند.
- سهولت استفاده: گیتهای فروشگاهی معمولاً نصب و راهاندازی آسانی دارند و نیاز به تخصص فنی پیچیدهای برای کار با آنها نیست.
- تنوع و انعطافپذیری: گیتهای فروشگاهی در انواع مختلفی از نظر تکنولوژی، ابعاد و ظاهر طراحی و تولید میشوند و قابلیت انطباق با نیازها و دکوراسیونهای مختلف فروشگاهی را دارند.
ریسکها و ضعفهای گیت فروشگاهی
با وجود مزایای فراوان، گیتهای فروشگاهی خالی از ریسکها و ضعفها نیز نیستند که مهمترین آنها عبارتند از:
- هزینهی اولیه: خرید و نصب گیتهای فروشگاهی، نیازمند صرف هزینهی اولیه است که ممکن است برای فروشگاههای کوچک با بودجه محدود، قابل توجه باشد.
- نیاز به نگهداری و تعمیرات: گیتهای فروشگاهی به عنوان یک سیستم الکترونیکی، نیاز به نگهداری و تعمیرات دورهای دارند که میتواند هزینههای جانبی به همراه داشته باشد.
- آلارمهای کاذب: در برخی موارد، گیتهای فروشگاهی ممکن است به اشتباه آلارمهای کاذب ایجاد کنند که میتواند باعث نارضایتی مشتریان و اتلاف وقت کارکنان شود. این مشکل معمولاً به دلیل تداخلات محیطی، تنظیمات نادرست گیت یا استفاده از تگهای غیراستاندارد رخ میدهد.
- عدم پوشش کامل: گیتهای فروشگاهی تنها در محدودهی گیت و برای کالاهای دارای تگ یا برچسب امنیتی عمل میکنند و نمیتوانند به طور کامل از سرقت در سایر بخشهای فروشگاه جلوگیری کنند.
- حساسیت به تداخلات محیطی: برخی از انواع گیتهای فروشگاهی مانند گیتهای RF، ممکن است به تداخلات محیطی مانند امواج رادیویی، فلزات و نویزهای الکتریکی حساس باشند و عملکرد آنها تحت تاثیر قرار گیرد.
- قابلیت دور زدن: سارقان حرفهای ممکن است با استفاده از روشهای خاصی مانند استفاده از کیفهای ضد گیت یا جدا کردن تگها قبل از خروج از فروشگاه، بتوانند گیتهای فروشگاهی را دور بزنند.
گیت فروشگاهی چگونه عمل میکند؟
گیتهای فروشگاهی با ایجاد یک میدان نامرئی بین آنتنها و تگها یا برچسبهای امنیتی، از خروج غیرمجاز کالاها جلوگیری میکنند. آنتنها در ورودی و خروجی فروشگاه نصب شدهاند و با استفاده از تکنولوژیهایی مانند AM، RF یا EM، میدانهایی ایجاد میکنند که فقط به تگهای امنیتی واکنش نشان میدهند.
عملکرد گیت فروشگاهی ساده و در عین حال کارآمد است. چرخه عملکرد آن را میتوان به 6 مرحله زیر تقسیم نمود.
مرحله 1 تگگذاری کالاها
برای استفاده از گیت فروشگاهی، ابتدا باید تمامی کالاهای فروشگاه با تگ یا لیبل ضد سرقت علامتگذاری شوند. این تگها شناسنامه الکترونیکی کالا هستند. پرسنل با انتخاب تگ مناسب، آن را به طور ایمن به کالا متصل میکنند. هدف از این کار، ایجاد امکان شناسایی الکترونیکی کالاها توسط سیستم گیت است.
نوع تگ و محل نصب آن بستگی به نوع کالا دارد. تگهای سخت برای کالاهای با ارزش و لیبلهای نرم برای کالاهای بستهبندی شده مناسبترند. اتصال صحیح تگ برای عملکرد درست سیستم ضروری است.
مرحله 2: فعالسازی سیستم و ایجاد میدان نظارتی
پس از نصب، گیت به طور مداوم فعال است. آنتنها امواجی را منتشر میکنند و میدان نظارتی ایجاد میشود. این میدان نامرئی حریم امنیتی فروشگاه را شکل میدهد. هر کالای تگگذاری شده در این میدان قابل شناسایی است.
میدان نظارتی امکان تشخیص کالاهای غیرمجاز را فراهم میکند. سیستم گیت به صورت پیوسته این میدان را کنترل میکند. فعال بودن مداوم سیستم، حفاظت 24 ساعته را تضمین میکند.
مرحله 3: عبور مشتری از گیت
وقتی مشتری از گیت عبور میکند، سیستم کالاهای همراه او را بررسی میکند. اگر مشتری کالای غیرمجاز نداشته باشد، به راحتی عبور میکند. در این حالت هیچ هشداری فعال نمیشود و سیستم به کار خود ادامه میدهد.
عبور بیدردسر مشتریان قانونی، از اهداف اصلی طراحی گیت است. سیستم فقط در صورت وجود کالای غیرمجاز وارد مرحله بعد میشود. این فرآیند خودکار است و نیازی به دخالت پرسنل ندارد.
مرحله 4: تشخیص سرقت احتمالی
کالای تگگذاری شده با تگ فعال، هنگام عبور از میدان نظارتی، با امواج گیت تعامل میکند. آنتنهای گیرنده این تعامل را حس کرده و سیگنال را به پردازنده ارسال میکنند. پردازنده سیگنال را تحلیل و با الگوهای سرقت مقایسه میکند.
تطابق سیگنال با الگوی سرقت، نشاندهنده احتمال سرقت است. این مرحله، تشخیص دقیق و سریع سرقت را ممکن میسازد. سیستم برای اقدامات بعدی آماده میشود.
مرحله 5: فعال شدن سیستم هشدار
در صورت تشخیص سرقت، سیستم هشدار فعال میشود. آلارم صوتی (زنگ) و آلارم بصری (چراغ) به طور همزمان فعال میشوند. هدف هشدار، جلب توجه و جلوگیری از خروج کالای غیرمجاز است.
هشدار گیت به پرسنل اطلاع میدهد که باید وضعیت را بررسی کنند. هشدار به عنوان یک عامل بازدارنده قوی عمل میکند. واکنش سریع پرسنل پس از هشدار ضروری است.
مرحله 6: غیرفعالسازی تگ/لیبل در صندوق
برای جلوگیری از هشدارهای اشتباه، تگ و لیبل باید در صندوق غیرفعال شوند. دستگاههای غیرفعالکننده در صندوق این کار را انجام میدهند. صندوقدار تگ یا لیبل را غیرفعال یا جدا میکند.
غیرفعالسازی تگ، از هشدارهای نادرست جلوگیری میکند. این مرحله، تجربه خرید مشتری را بهبود میبخشد. پس از غیرفعالسازی، مشتری بدون هشدار از گیت عبور میکند.
سخن آخر
گیتهای فروشگاهی، به عنوان یک سیستم امنیتی هوشمند و کارآمد، نقش حیاتی در حفظ امنیت و کاهش سرقت در فروشگاههای امروزی ایفا میکنند.
با درک کامل از عملکرد، انواع، مزایا و ریسکهای گیتهای فروشگاهی، فروشگاهداران میتوانند با انتخاب و استفادهی صحیح از این سیستمها، امنیت کسب و کار خود را به طور قابل توجهی ارتقا دهند و به سودآوری و بهرهوری بیشتری دست یابند. امیدواریم این راهنمای جامع و تخصصی، اطلاعات کاملی در مورد گیتهای فروشگاهی در اختیار شما قرار داده باشد.